تهاجم فرنگي در دنياي سبزيجات

توصيه متخصصان تغذيه مصرف روزانه 5 تا 9 واحد ميوه و سبزي در روز است. سبزي‌‌ها گروهي از مواد غذايي هستند كه بسياري از موا مغذي طبيعي تامين كننده سلامت را در اختيار ما مي‌گذارند. تنوع موجود مواد غذايي اين گروه سفره را رنگين و مغذي مي‌كند. در سال‌‌هاي اخير و با گسترش روابط تجاري در كشورهاي مختلف امكان دسترسي ما به غذاها و مواد غذايي ساير كشورها فراهم شده است. به همين دليل امروزه در بازارهاي سنتي سبزي‌هايي را مي‌بينيم که قبلا آنها را نمي‌شناختيم. سبزي‌هايي مانند کنگر فرنگي، مارچوبه، تره‌فرنگي و... كه در تركيب خود ويتامين‌‌ها و املاحي را دارند كه به سلامت ما كمك مي‌كنند.

مارچوبه
 

مارچوبه گياهي است علفي و چند ساله كه ارتفاع آن تا چند متر مي‌رسد و داراي شاخه‌‌هاي نسبتا چوبي و صاف مي‌باشد. مارچوبه به صورت وحشي در اكثر نقاط دنيا مي‌رويد. اين گياه از قديم الايام مورد استفاده بشر بوده است و حتي در اهرام ثلاثه مصر نقاشي‌هايي وجود دارد كه مارچوبه را نشان مي‌‌دهد. مارچوبه را مي‌توان به صور مختلف مصرف كرد. بايد مارچوبه را با كمي‌آب و حرارت كم در ظرف‌‌هاي ضد زنگ پخت و تقريبا نيمه خام آن را برداشت. آب مارچوبه را دور نريزيد و از آن براي سوپ استفاده كنيد زيرا داراي ويتامين و املاح مي‌باشد. وقتي كه مارچوبه مي‌خريد، دقت كنيد تازه باشد. شاخه‌‌هاي مارچوبه تازه راست و نرم بوده و نوك آن نبايد باز شده باشد و اگر فلس‌هاي نوك آن باز باشد نشانه اين است كه گياه مدت زيادي مانده و كهنه شده است.
براي نگهداري مارچوبه آن را در پارچه‌‌هاي مرطوب ببنديد و در يخچال قرار دهيد زيرا گرما و خشكي آن را از بين مي‌برد. مارچوبه را مي‌توان در سالاد ريخت و يا از آن سوپ تهيه كرد. مورد ديگر استفاده از مارچوبه غير از پختن آن به صورت دم كرده آن است. دم كرده مارچوبه را به اين صورت تهيه كنيد: چند شاخه مارچوبه را در داخل يك ليتر آب‌جوش بريزيد و مقداري هم رازيانه و جعفري به آن اضافه كنيد و بگذاريد مدت پنج دقيقه دم بكشد. از اين دم كرده به مقدار دو تا سه فنجان در روز براي تسكين و آرامش قلب استفاده كنيد. البته آنهايي كه مبتلا به ورم مجاري ادرار هستند و يا اشخاص عصبي مارچوبه را نبايد مصرف كنند. مارچوبه همچنين براي مبتلايان به رماتيسم و سنگ كليه خوب نيست.

كلم دكمه‌اي يا بروكسل
 

كلم بروكسل گياهي كند رشد و از خانواده كلم‌‌ها است. در فصل مناسب در بيشتر نقاط دنيا قابل كشت است. برخلاف ساير گياهان سبز، كلم بروكسل سرشار از پروتئين است. گرچه پروتئين كلم بروكسل كامل نيست و فاقد اسيدهاي آمينه ضروري است اما مصرف آن با حبوبات طيف پروتئيني دريافتي را كامل مي‌كند. پژوهش‌هاي اخير دانشمندان نشان مي‌دهد كه گياهان خانواده كلم‌ها از تشكيل بعضي از سرطان‌ها در بدن جلوگيري مي‌كند.

نگهداري و مصرف
 

کلم بروكسل نبايد زياد از حد (بيشتر از 7 تا 10 دقيقه) پخته شود. برگ‌هاي اطراف سر زودتر از وسط آن پخته مي‌شوند. كلم‌‌هاي بزرگ را نصف كرده يا قاچ كنيد. بهترين روش براي نگهداري كلم فريز كردن آن است. مانند ساير كلم‌‌ها قبل از فريز كردن آنها را در ظرف آب‌جوش مدتي نگه‌داريد. كلم‌‌هاي سالم و سفت را انتخاب كنيد. برگ‌هاي زرد و ضعيف اطراف سر را جدا كرده و سر را در آب سرد بشوييد. سرها را به نسبت كوچكي و بزرگي به مدت 3 تا 5 دقيقه در آب جوش نگه‌داريد. سپس آنها را در يك ظرف آب يخ بريزيد و 5 دقيقه نگه‌داريد. سرها را آبكشي كرده در كيسه‌‌هاي پلاستيكي بگذاريد. اين نوع کلم را تا يک سال مي‌توان در فريزر نگاه داشت. گره‌‌هاي كلم بروكسل را در كره خردل ابتدا سرخ كرده و بعد در كمي‌آب بجوشانيد. اين بهترين روش پختن بروكسل است. کلم‌‌ها را مي‌توان به هر خورشتي اضافه کرد. اين بستگي به ذايقه فرد دارد.

دستور پخت کلم بروکسل
 

بروكسل كوچك، سفت و سبزرنگ : نيم كيلوگرم
آب : نصف فنجان
كره خردل يا مارگارين : 2 قاشق غذاخوري
خردل Dijon : دو قاشق غذاخوري
نمك وفلفل : مقداري
سر كلم را به دو يا چهار قسمت تقسيم كنيد و يا به صورت ضربدر با چاقو قاچ كنيد. كلم‌‌ها و مقداري نمك در يک ديگ کوچک ريخته و بجوشانيد. بعد از مدتي سر ديگ را بسته، شعله را كم كنيد تا به آرامي‌ بپزد. هر از چند گاهي ديگ را تكان بدهيد. بعد از 8 تا 10 دقيقه آبكشي كنيد. در يك ماهيتابه كره را گرم كنيد. خردل را به آن اضافه كرده به هم بزنيد تا مخلوط شود. بعد از 30 ثانيه به هم زدن كلم بروكسل را در ماهيتابه محتوي مخلوط كرده و خردل بريزيد. نمك و فلفل اضافه كنيد. غذا براي 3 تا 4 نفر آماده است.

آرتيشو يا کنگر فرنگي
 

آرتيشو گياه بومي‌مناطق مرکزي مديترانه است كه در ايران به آن كنگر فرنگي مي‌گويند. رومي‌‌ها حدود 2000 سال پيش اين گياه را پرورش مي‌دادند و به عنوان سبزي در سالاد استفاده مي‌كردند. آرتيشو در قرن شانزدهم به انگلستان و فرانسه برده شد و سپس در قرن نوزدهم در آمريکا کشت شد.
براي خريد آرتيشو دقت کنيد که برگ‌ها باز نشده و سفت و سبز باشد. هنگامي که برگ‌هاي آرتيشو قهوه‌اي است نشان دهنده کهنه بودن آن مي‌باشد. فصل آرتيشو معمولا ماه‌هاي فروردين و ارديبهشت (آپريل و مي‌) است.
تركيبات شيميايي: برگ‌هاي خوردني آرتيشو دراي اينولين، اينولاز و ماده‌اي تلخ به نام سينارين است. خاصيت سينارين زياد کردن ترشحات صفرا است.
منبع:www.salamat.com